تحلیل گفتمان "وغ وغ ساهاب" بر پایة نظریه عمومی طنز کلامی و رویکرد اجتماعی- شناختی ون دایک

پژوهش حاضر به تحلیلِ گفتمان کتاب "وغ وغ ساهاب" اثر صادق هدایت می پردازد. این اثر در مجموع شامل 35 قضیه طنز است که 20 قضیه آن در قالب نظم و 15 قضیه دیگر به صورت نثر به رشته تحریر در آمده است. در این پژوهش 11 متن از میان متون منظوم به طور تصادفی برگزیده شده و با استفاده از نظریه عمومی طنز کلامی آتاردو و رویکرد اجتماعی- شناختی ون¬دایک، به منظور یافتن مهم¬ترین عامل سازندة طنز و همچنین عناصر و عوامل مؤثر در خلق این اثر بر اساس الگوی تحلیل گفتمان انتقادیِ مد نظر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. با تحلیل¬های صورت گرفته مشخص شد از میان 6 متغیر پایة موجود در نظریه عمومی طنز کلامی، 2 متغیرِ زبان و هدف نقش بسیار مهمی در شکل گیری طنز در این اثر ایفا کرده¬اند. علاوه بر آن، هنجارگریزی نحوی به صورت گریز از آرایش متداول جمله، هنجارگریزی سبکی، هنجارگریزی نوشتاری و پیش¬فرض وجودی از جمله عوامل مؤثر در نگارش "وغ وغ ساهاب" به شمار می¬روند. نویسنده با بهره¬گیری از این عوامل به نقد طنزآمیز مسائل ادبی- اجتماعی آن زمان پرداخته است.